គ្រូមន្ដអាគមន៍អូមអាមមានតាំងពីបុរាណកាល
ជនជាតិ តូរ៉ាចា (Toraja) ជាក្រុម ជនជាតិដើមភាគតិច រស់នៅតំបន់ភ្នំ ភាគខាងត្បូង ខេត្ដស៊ូឡាវេស៊ី ប្រទេស ឥណ្ឌូនេស៊ី ។ ជាច្រើនឆ្នាំកន្លងមក តំបន់ ដីដែលជនជាតិតូរ៉ាចារស់នៅ ត្រូវកាត់ ផ្ដាច់នៅឯកោ គ្មាននរណាម្នាក់ទៅដល់។ មន្ដអាគមន៍ធ្វើឱ្យសាកសពដាក់ក្នុងក្ដារ មឈូសកប់ក្រោមដីជាច្រើនថ្ងៃអាច ដើរមកផ្ទះបានក្លាយជាពាក្យចរចាម អារ៉ាម ដោយសារតែពលរដ្ឋមិនបានទៅ ដល់ទីនោះ ប៉ុន្ដែនៅពេលដែលបានដឹង ការពិតធ្វើឱ្យមនុស្សជាច្រើនបះរោម ព្រឺសម្បុរគ្រប់ៗគ្នា ។ ពលរដ្ឋដែលមាន វ័យចាស់បំផុតនៅក្នុងក្រុមជនជាតិ តូរ៉ា ចា បាននិយាយថា ការធ្វើមន្ដអាគមន៍ ឱ្យសាកសពងើបដើរមកផ្ទះនោះមាន តាំងពីបុរាណកាលមកម្ល៉េះ ។ នៅពេល នោះ មានសង្គ្រាមស៊ីវិលកើតឡើងរវាង ក្រុមជនជាតិ តាណាតូរ៉ាចា នៅភាគ ខាងលិច នឹងជនជាតិ តានាតូរ៉ាចា នៅ ភាគខាងកើត ។ ជនជាតិដែលនៅភាគ ខាងលិចបានចាញ់នៅក្នុងសង្គ្រាមហើយ ត្រូវគេសម្លាប់ចោលស្ទើរតែទាំងអស់។ ក្នុងពេលជាមួយគ្នានោះ ក្រុមជនជាតិ តានាតូយ៉ាចានៅខាងកើតមានអ្នកស្លាប់ តិចជាង ហើយសាកសពទាហានត្រូវ បានគេសែងយកមកផ្ទះ ភូមិស្រុកដើម្បី រៀបចំពិធីតាមទំនៀមទម្លាប់ ។
ផ្ទុយទៅវិញ ក្រុមជនជាតិ តាណាតូរ៉ា ចា ភាគខាងលិចដែលចាញ់សង្គ្រាម ត្រូវគេសម្លាប់ជិតអស់ មិនអាចសែង សាកសពត្រឡប់មកភូមិ ស្រុកវិញបាន ទើបក្រុមជនជាតិនោះដែលនៅសេស សល់បានធ្វើពិធីប្រើមន្ដអាគមន៍ហៅ ខ្មោចទាំងអស់នោះដើរត្រឡប់មកផ្ទះ វិញដោយខ្លួនឯង ។ ចាប់តាំងពីពេល នោះមក ជនជាតិ តាណាតូរ៉ាចា រក្សា ខ្ជាប់នូវមន្ដអាគមន៍បញ្ជាខ្មោចជារៀង រហូតមកទល់បច្ចុប្បន្នកាល ។ ប៉ុន្ដែ ពេលនេះគ្រូមន្ដអាគមន៍អាចធ្វើរឿង នោះបាន លុះត្រាតែមានសំណើរបស់ សាច់ញាតិ បងប្អូនសាកសពដែលស្លាប់ ហើយនោះ ។
ការរក្សាសាកសពនៅដដែល
ចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩០៥ ក្រុមអ្នកវិទ្យា សាស្ដ្របានរកឃើញសាកសពដែលនៅ មានរូបរាងពេញលេញដដែល មិនរលួយ ឬបំផ្លាញពេលកប់យ៉ាងយូរហើយនោះ។ ចំណុចដែលគេចាប់អារម្មណ៍នោះគឺ សាកសពមិនបានប្រើប្រាស់ជាតិគីមីក្នុង ការរក្សានោះឡើយ ប៉ុន្ដែអាចនៅស្ថិត ស្ថេរបាន ។ ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ដ្រមាន ការសង្ស័យថា មានសារធាតុអ្វីម្យ៉ាង ដែលជួយការពារសាកសពមិនឱ្យរលួយ ប៉ុន្ដែក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ដ្រមិនអាចរក ឃើញសារធាតុនោះឡើយ ។
ចំណែកពលរដ្ឋនៅក្នុងតំបន់បានឱ្យ ដឹងថា ពិធីបញ្ចុះសាកសពរបស់ជនជាតិ តាណាតូរ៉ាចា ធ្វើតាមបែបប្រពៃណី ពិសេសជាមូលហេតុអាចរក្សាសាក សព ក៏ដូចជាការបញ្ជាសាកសពឱ្យដើរ មកផ្ទះ មានតែនៅក្នុងតំបន់ ម៉ាសាម៉ា ប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ីតែប៉ុណ្ណោះ ។ នៅ ពេលដែលអ្នកភូមិជនជាតិខាងលើស្លាប់ គេរុំសាកសពតែជាមួយសម្លៀកបំពាក់ ហើយដាក់ចូលក្នុងក្ដារមឈូស រួចសែង ទៅកន្លែងបញ្ចុះរបស់ក្រុមជនជាតិខាង លើ ។
ចំណុចពិសេសរបស់ជនជាតិ តាណា តូរីចា គឺសាកសពដែលដាក់ក្នុងមឈូស នោះ គឺកប់បញ្ឈេរនៅជើងភ្នំ ដោយគេ ឃួងផ្ទាំងថ្ម សមល្មមសម្រាប់ដាក់ មឈូស ។ ចំណុចមួយដែលគេងាយ យល់ គឺពេលធ្វើដំណើរទៅជិតដល់តំបន់ កប់ខ្មោចឈរ គេមិនធុំក្លិនស្អុយឡើយ ដោយសាកសពដែលកប់បញ្ឈរនោះ ស្ងួត ក្រៀមទាំងអស់។ សាកសពយូរឆ្នាំ ហើយ ពេលងើបដើរចេញពីមឈូស សូម្បីតែរោមភ្នែក រោមចិញ្ចឹម សក់នៅដដែល ។ ចំណែកផ្ទៃមុខ ផ្លាស់ប្ដូរទាំង ស្រុង ។
ពលរដ្ឋដែលរស់នៅទីនោះបានឱ្យដឹង ថា ការដែលរក្សាសាកសពបានស្ងួតមិន ស្អុយរលួយបែបនេះដោយសារតែកប់ បញ្ឈរនៅក្នុងផ្ទាំងថ្មមានសារធាតុម្យ៉ាង អាចជួយការពារសាកសព ។ មួយវិញ ទៀតសាកសពដែលកប់ក្នុងថ្មភ្នំអាច បញ្ចៀសបានពីឥទ្ធិពលអាកាសធាតុខាង ក្រៅ ។ ដោយការរក្សាសាកសពនៅ ដដែល ទើបគ្រូមន្ដអាគមន៍អាចបញ្ជា ឱ្យដើរមកផ្ទះបាន ហើយបើរលួយ ឆ្អឹង របូតចេញពីគ្នានោះ ក៏មិនអាចធ្វើបាន ឡើយ ។
កន្លងក្រុមជនជាតិភាគតិចនៅទី នោះព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំងពីពេលវេលា ដែលសាកសពត្រូវដើរមកផ្ទះ អាចនឹង ត្រូវងាប់ម្ដងទៀតនៅតាមផ្លូវ ប្រសិន បើដើរមកជួបមនុស្សចម្លែក គេប្រាកដ ជាភ័យខ្លាច ហើយអាចនាំគ្នាវាយសំពង ក៏ថាបាន ។ ទាំងនោះហើយបានជារាល់ ពេលធ្វើមន្ដអាគមន៍ហៅសាកសពដើរ មកផ្ទះ តែងតែជួលគ្រូមន្ដអាគមន៍ដើរ ពីក្រោយជាមួយសាកសព ទីមួយដើម្បី ការពារ មួយទៀតដើម្បីជួយនាំផ្លូវដើរ ឆាប់ដល់គោលដៅ ។ សាកសពដើរមក ផ្ទះដោយខ្លួនឯងមិនថា នៅផ្លូវជិត ឬ ឆ្ងាយនោះឡើយក្រោយពេលធ្វើមន្ដ អាគមន៍ ។ នៅពេលដែលមាននរណា ម្នាក់និយាយទៅកាន់សាកសពដែល កំពុងដើរនោះ សាកសពប្រាកដជាដួល រលំភ្លាមៗ មិនអាចបន្ដដំណើរទៅផ្ទះ បានឡើយ ហើយការធ្វើមន្ដអាគមន៍ជា ថ្មី ក៏អស់ស័ក្ដិសិទ្ធដែរ ។ ដូច្នេះពេលធ្វើ ដំណើរមកផ្ទះរបស់សាកសព ពិតជា មានឧបសគ្គច្រើន នៅពេលដែលជួប មនុស្សរស់សួរនាំ ។ ដើម្បីកាត់បន្ថយ ឧបសគ្គខាងលើ គ្រូមន្ដអាគមន៍តែងតែ នាំសាកសពដើរផ្លូវវៀង ផ្លូវស្ងាត់ គ្មាន មនុស្សឆ្លងកាត់ ។
ធ្វើឱ្យសាកសពចេះដើរដោយវិធីណា?
ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ដ្រកំពុងតែវិល ក្បុងដោយរកចម្លើយមិនឃើញថា ហេតុអ្វីបានជាគ្រូមន្ដអាគមន៍អាចបញ្ជា សាកសពដើរមកដល់ផ្ទះបានដោយខ្លួន ឯង? ចម្លើយដែលគេចាត់ទុកថាសម ស្របបំផុតនោះគឺ គ្រូមន្ដអាគមន៍អាច ប្រើប្រាស់សារធាតុម្យ៉ាងដូចជាម្សៅ ដើម្បីធ្វើឱ្យអ្នកស្លាប់នោះរស់ឡើងវិញ ក្នុងលក្ខណៈគ្មានវិញ្ញាណ ក្នុងរយៈពេល មានកំណត់អាចដើរទៅផ្ទះដោយខ្លួនឯង។
សារធាតុម្សៅដែលគេប្រើប្រាស់ទៅ លើសាកសពមានជាតិពិសយ៉ាងខ្លាំង ដោយម្សៅនោះគេយកចេញពីសត្វដែល មានពិស ដូចជាពីងពាងពិស ខ្យារដំរី ស្បែកគីង្គក់...។ បើមនុស្សរស់ប៉ះចំសារ ធាតុនោះប្រាកដជាស្លាប់មិនខាន ។ ផ្ទុយ ទៅវិញ ចំពោះសាកសព ជាតិពិសនោះ វាមានប្រសិទ្ធភាពផ្សេង វាអាចធ្វើឱ្យ សរសៃ រាងកាយដំណើរការឡើងវិញ ។ នៅពេលដែលម្សៅពិសគេផ្លុំទៅលើ សាកសព វាជួយឱ្យប្រព័ន្ធសរសៃប្រសាទ សាកសពធ្វើសកម្មភាពដោយគ្មាន វិញ្ញាណ ដូចជាម៉ាស៊ីនអ៊ីធចឹងដែរ ។ ជា ធម្មតា ប្រភេទម្សៅពិសនោះជួយឱ្យគ្រូ មន្ដអាគមន៍ធ្វើឱ្យសាកសពរស់ឡើង វិញក្នុងរយៈពេល៣ថ្ងៃ ជាពេលវេលា គ្រប់គ្រាន់ដើម្បីធ្វើដំណើរមកផ្ទះ ។ ប្រសិនបើគ្រូមន្ដអាគមន៍ចង់ឱ្យសាក សពនោះរស់បានយូរ គេត្រូវលាយម្សៅ ក្នុងកម្រិតផ្សេង ។
ប៉ុន្ដែមានមនុស្សជាច្រើនមិនពេញ ចិត្ដនឹងចម្លើយខាងលើឡើយ ដោយ គ្រាន់តែជាការបកស្រាយរបស់ក្រុម អ្នកវិទ្យាសាស្ដ្រតែប៉ុណ្ណោះ ។ ការបញ្ជា ឱ្យសាកសពដើរមកផ្ទះមានតែពិធីមន្ដ អាគមន៍តែប៉ុណ្ណោះ ។
នៅពេលនេះ ជនជាតិ តាណាតូរ៉ាចា ក៏មិនដែលបានឃើញសាកសពដើរមក ផ្ទះ ដោយគ្មាននរណាម្នាក់ស្នើ ឬតម្រូវ ឱ្យធ្វើមន្ដអាគមន៍បែបនេះ ។ ក្រុមជន ជាតិភាគតិចខាងលើព្រួយបារម្ភថា មិន យូរនោះឡើយ មន្ដអាគមន៍បញ្ជាសាក សពឱ្យដើរត្រឡប់មកផ្ទះនឹងត្រូវបាត់ បង់ គ្មានអ្នកបន្ដវេន មានតែនៅក្នុងរឿង និទាន ឬភាពយន្ដប៉ុណ្ណោះ ។ គ្រួសារជា ច្រើននៅទីនោះគ្មានប្រាក់គ្រប់គ្រាន់ សម្រាប់ជួលគ្រូមន្ដអាគមន៍បញ្ជាឱ្យ សាកសពមកផ្ទះនោះឡើយ ។
មកទល់ពេលនេះ ការដែលបញ្ជា សាកសពឱ្យដើរមកផ្ទះដោយខ្លួនឯង នៅ តែជាអាថ៌កំបាំងដដែលសម្រាប់ក្រុម អ្នកវិទ្យាសាស្ដ្រឥណ្ឌូនេស៊ី ក៏ដូចជានៅ លើពិភពលោកទាំងមូល ៕
